Nguyên nhân khiến trẻ bị cúm a, dấu hiệu và cách phòng ngừa

1. Bệnh cúm A là gì?

Cúm A là căn bệnh chủ yếu xuất hiện trong mùa đông xuân khi thời tiết chuyển mùa. Cúm A thường gây ra các đợt dịch và tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Các chủng phổ biến của virus cúm A bao gồm A/H1N1, A/H3N2, A/H5N1, A/H7N9, và có thể lây lan nhanh chóng. Trước đây, vào mùa hè thường ít ghi nhận dịch cúm do thời tiết khô nóng không thích hợp cho sự phát triển và lây lan của virus. Tuy nhiên, gần đây, ngành y tế đã bất ngờ ghi nhận sự tăng lên bất thường của số ca bệnh cúm A trong mùa hè, một hiện tượng khá đáng quan ngại và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.

Virus cúm A là một loại virus rất bền vững trong môi trường, có thể tồn tại lâu trong không khí và trên các bề mặt, giúp nó lây lan dễ dàng. Thời gian tồn tại của virus cúm A trên các bề mặt có thể lên tới 48 giờ và ở nhiệt độ 4 độ C, nó có thể tồn tại ít nhất 35 ngày. Tuy nhiên, nó dễ bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao, như 60 độ trong 30 phút, cũng như bởi một số chất tẩy rửa chứa formalin hoặc iodine.

Chủng phổ biến của virus cúm A bao gồm A/H1N1, A/H3N2, A/H5N1, A/H7N9, và có thể lây lan nhanh chóng

2. Ai là người dễ mắc bệnh cúm A

Cúm A có khả năng lây truyền trực tiếp từ người này sang người khác thông qua đường hô hấp, đặc biệt là trong những môi trường tập trung như mầm non, trường học, hay các cơ sở y tế. Trẻ em đặc biệt dễ bị nhiễm cúm A do hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, không đủ mạnh để chống lại virus. Hơn nữa, trẻ em thường không có ý thức và khả năng bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn và virus, như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, và tránh tiếp xúc với những người hoặc môi trường mang mầm bệnh.

Trẻ em bị cúm a là phổ biến nhất

Ngoài ra, trẻ em có bệnh lý mãn tính như hen suyễn, bệnh phổi mạn, bệnh lý tim mạch, thần kinh, thận,... sẽ có nguy cơ nặng hơn khi bị nhiễm cúm A, vì hệ miễn dịch yếu và khả năng đối phó với bệnh giảm sút. Vì vậy, bệnh cúm a ở trẻ em lại càng trở nên nguy hiểm hơn. 

Để ngăn ngừa trẻ bị cúm a, việc chủ động tiêm phòng vắc xin cúm hàng năm và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, tránh tiếp xúc gần với những người bị cúm là cực kỳ quan trọng. Việc này sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc cúm A và đồng thời giảm sự lây lan của bệnh trong cộng đồng

3. Bệnh cúm A ở trẻ em lây lan qua con đường nào?

Cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính thường gây ra bởi virus cúm A và lây lan chủ yếu qua đường hô hấp. Khi người bị cúm A ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, các giọt dịch tiết từ mũi, họng chứa virus cúm A được phát tán ra môi trường. Những giọt dịch này mang theo virus và khi người khỏe mạnh hít phải, họ có thể bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, virus cúm A cũng có thể lây lan qua tiếp xúc với các bề mặt bị vấy bẩn bởi dịch tiết nhiễm virus, chẳng hạn như đồ ăn, đồ dùng hàng ngày. 

Cúm A lây lan nhanh

4. Triệu chứng cúm A ở trẻ gồm những dấu hiệu gì?

Cúm A có tốc độ lây lan cực nhanh, đặc biệt ở trong môi trường tập trung như mầm non, trường học và các cơ sở y tế. Nếu không kiểm soát kịp thời và áp dụng biện pháp phòng ngừa hiệu quả, cúm A có thể gây ra những tác động tiêu cực nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng và tăng nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng cúm A ở trẻ em thường bắt đầu tương tự như bệnh cảm lạnh thông thường. Trẻ có thể sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi, đau họng và đau đầu. Điều này dễ khiến cha mẹ nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác, khiến việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ.

Tuy nhiên, cúm A ở trẻ em thường đi kèm với sốt cao từ 39-40 độ C, mắt có hiện tượng xung huyết, họng đỏ xung huyết toàn bộ, và trẻ thường mệt mỏi, chán ăn và quấy khóc. Nếu trẻ có cơn sốt cao liên tục và khó hạ, cần đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu không kiểm soát được cơn sốt, trẻ có thể bị co giật, và cúm A có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa, viêm cơ tim, viêm não, hen phế quản kịch phát và gây tử vong.

Bố mẹ cần lưu ý và theo dõi tình hình sức khỏe của trẻ một cách cẩn thận. Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nặng nề nào liên quan đến cúm A như thở nhanh, thở rút ngực, khó thở, mặt xanh xao, da và môi tái nhợt, nôn liên tục, đau ngực, co giật, tiểu ít hoặc không tiểu trong vòng 8 giờ, li bì, thay đổi tri giác, bỏ bú, sốt cao khó hạ... bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được thăm khám và điều trị chuyên nghiệp.

5. Chẩn đoán bệnh cúm A ở trẻ nhỏ cần những phương pháp nào?

Để chẩn đoán cúm a ở trẻ theo từng độ tuổi bác sĩ cần thực hiện khá nhiều bước.Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi bệnh sử để thu thập thông tin về các triệu chứng mà trẻ đang gặp phải, cũng như yếu tố tiếp xúc với nguồn bệnh để xác định có khả năng nhiễm cúm A hay không. Bác sĩ cũng sẽ tiến hành khám lâm sàng để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của trẻ.

Ngoài ra, trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp xét nghiệm sau:

• Phương pháp RT-PCR: Đây là một phương pháp được biết đến là mang tính chuẩn xác để kiểm tra và phân loại virus cúm A. Kết quả từ phương pháp này thường chính xác và được trả về trong vòng 4-6 tiếng. Hiện nay, phương pháp RT-PCR được sử dụng phổ biến trong việc chẩn đoán nhiễm cúm A.

• Phương pháp miễn dịch huỳnh quang: Phương pháp này có độ chính xác thấp hơn so với RT-PCR, nhưng lại cho kết quả trả về nhanh hơn. Tuy nhiên, do độ chính xác thấp, nếu kết quả miễn dịch huỳnh quang âm tính, người bệnh vẫn có khả năng mắc bệnh cúm A.

• Phương pháp xét nghiệm nhanh: Phương pháp này cho kết quả nhanh chóng chỉ sau 10-15 phút lấy mẫu bệnh phẩm. Tuy nhiên, độ chính xác của phương pháp này thường không cao như các phương pháp khác, vì vậy việc đưa ra kết luận cần cẩn trọng và có thể cần xác nhận bằng các phương pháp khác.

• Phương pháp phân lập virus: Phương pháp này không phải là xét nghiệm sàng lọc, nhưng trong thời gian cúm A bùng phát, phân lập virus có thể được thực hiện trên các mẫu bệnh phẩm được ghi nhận. Tuy nhiên, phương pháp này ít được thực hiện do đòi hỏi có phòng vi sinh hiện đại và đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm.

• Phương pháp xét nghiệm huyết thanh: Phương pháp này thường được thực hiện cho mục đích nghiên cứu, không phải là phương pháp chẩn đoán và điều trị thường quy.

Xét nghiệm giúp chẩn đoán bệnh chính xác

Độ nhạy và đặc hiệu của các phương pháp xét nghiệm phụ thuộc vào quy trình lấy mẫu, loại bệnh phẩm và chất lượng mẫu bệnh phẩm, thiết bị phòng xét nghiệm, loại xét nghiệm sử dụng và tay nghề của chuyên viên. Chính vì vậy, việc đánh giá đúng và sử dụng phương pháp xét nghiệm phù hợp là rất quan trọng trong việc chẩn đoán cúm A ở trẻ em.

6. Điều trị cho trẻ bị cúm a

Khi trẻ nhỏ mắc phải cúm A, điều trị đúng cách và kịp thời là yếu tố quan trọng để giúp họ hồi phục nhanh chóng và tránh các biến chứng nguy hiểm. Thời gian hồi phục từ cúm A thường kéo dài khoảng 7-10 ngày, và điều này có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và độ tuổi của trẻ. Việc điều trị cần tuân theo phác đồ cũng như chỉ định của bác sĩ. 

Chăm sóc trẻ bị cúm A tại nhà

Bố mẹ hoặc người chăm sóc cần theo dõi bé một cách sát sao và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng thuốc. Việc đảm bảo điều trị đúng đắn sẽ giúp giảm các triệu chứng và tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.

• Trong suốt quá trình cúm A, cho bé nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc để giúp cơ thể hồi phục mạnh mẽ hơn.

• Tắm cho bé bằng nước ấm và không để bé ngâm nước quá lâu để tránh lạnh và tác động tiêu cực đến sức khỏe của bé.

• Nếu trẻ còn nhỏ và đang bú mẹ, nên tiếp tục cho bé bú sữa mẹ thường xuyên, bởi sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng và kháng thể giúp trẻ chống lại virus cúm A.

• Sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch đường hô hấp cho bé, giúp giảm thiểu dịch nhầy và làm cho bé thở dễ dàng hơn.

• Tăng cường cho bé tắm nắng một cách hợp lý, vì việc tiếp nhận ánh nắng mặt trời có thể bổ sung vitamin D tự nhiên cho bé, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và quá trình hồi phục của trẻ.

• Sử dụng các loại thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen theo liều lượng và chỉ định của bác sĩ, để giúp trẻ giảm cơn đau và sốt.

• Cung cấp đủ nước cho trẻ và bổ sung các loại vitamin nhóm B và C để giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe.

• Chọn quần áo thoáng mát, thấm hút mồ hôi cho bé, để giúp bé thoải mái và tránh tăng nhiệt độ cơ thể không cần thiết.

• Bố mẹ khi chăm sóc trẻ cần giữ vệ sinh bản thân và rửa tay thường xuyên để tránh lây nhiễm cho bé.

• Hạn chế tiếp xúc trẻ với những người khác trong gia đình, đặc biệt là những người có triệu chứng cúm A, để tránh lây nhiễm chéo.

Phụ huynh cần lưu ý không tự ý mua và cho trẻ uống thuốc trị cúm A hoặc kháng sinh nếu chưa có chỉ định của bác sĩ. Sử dụng thuốc không đúng loại hoặc liều lượng có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ. Luôn tuân thủ hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo trẻ nhận được điều trị hiệu quả và an toàn.

Theo dõi chặt chẽ khi bé bị cúm a

7. Những biến chứng có thể xảy ra khi trẻ em bị cúm A

Khi trẻ em mắc cúm A, dù đã điều trị đúng cách hay chưa, vẫn có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm. Điều này đặc biệt xảy ra ở trẻ em do hệ miễn dịch còn non yếu và khả năng tự bảo vệ của cơ thể chưa hoàn thiện. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến khi trẻ em bị cúm A:

• Viêm phổi: Cúm A có thể gây ra viêm phổi nặng, đặc biệt là ở nhóm trẻ em có hệ miễn dịch yếu. Viêm phổi cúm A có thể gây khó thở nghiêm trọng, làm suy giảm chức năng hô hấp và cần điều trị tại bệnh viện.

• Viêm tai giữa: Cúm A có thể gây viêm tai giữa, gây đau và khó chịu cho trẻ. Viêm tai giữa cần được kiểm tra và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

• Viêm cơ tim: Một số trẻ em mắc cúm A có thể phát triển biến chứng là viêm cơ tim. Viêm cơ tim là tình trạng viêm nhiễm trong lớp màng bao phủ cơ tim và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch.

• Viêm não: Một số trường hợp cúm A có thể dẫn đến viêm não. Viêm não là tình trạng viêm nhiễm trong não và có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi và có thể gây hại lâu dài cho hệ thần kinh.

• Hen phế quản kích phát: Cúm A có thể kích hoạt hen phế quản, gây ra những cơn hen nặng và khó thở.

• Các biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, cúm A còn có thể dẫn đến viêm họng, viêm màng não, viêm cầu thận, viêm gan, và các vấn đề về hệ tiêu hóa.

Để tránh các biến chứng nghiêm trọng, phụ huynh cần quan sát tình trạng sức khỏe của trẻ một cách cẩn thận sau khi trẻ mắc cúm A. Nếu trẻ có bất kỳ triệu chứng lạ hoặc triệu chứng kéo dài, nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Việc đưa trẻ đi tiêm phòng đề phòng cúm A cũng là một biện pháp hữu hiệu để giảm nguy cơ mắc bệnh và giảm thiểu các biến chứng tiềm ẩn.

8. Làm sao để phòng trẻ bị cúm A

Phòng ngừa cúm A là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ em. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để giảm nguy cơ trẻ bị cúm A:

• Tiêm phòng: Tiêm phòng vaccine cúm A là biện pháp quan trọng nhất để ngăn ngừa bệnh. Vaccine cúm A giúp tạo ra kháng thể chống lại virus cúm và giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Việc tiêm phòng vaccine cúm A nên được thực hiện theo lịch trình và hướng dẫn của bác sĩ.

• Rửa tay thường xuyên: Giúp trẻ hình thành thói quen rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước ấm trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với những người bệnh hoặc có triệu chứng cúm.

• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Khi có dịp, tránh cho trẻ tiếp xúc gần với những người bị cúm hoặc có triệu chứng viêm đường hô hấp. Giới hạn việc đi chơi đông đúc trong mùa dịch cúm.

• Đeo khẩu trang: Khi trẻ đi tiếp xúc ngoài đường hoặc ở nơi đông người, đeo khẩu trang là biện pháp bảo vệ hiệu quả để ngăn ngừa sự lây lan của virus cúm.

• Thúc đẩy vệ sinh môi trường: Giữ cho môi trường xung quanh trẻ sạch sẽ, thoáng mát và thông thoáng. Thường xuyên lau chùi bề mặt và đồ đạc, đặc biệt là các vật dụng tiếp xúc trực tiếp với trẻ như đồ chơi, bàn tay cửa.

• Tránh đi tiếp xúc gần với gia cầm hoặc gia súc bị cúm: Các loại gia cầm và gia súc có thể là nguồn lây nhiễm cúm A cho con người. Tránh tiếp xúc gần với chúng, đặc biệt là khi trẻ đang trong giai đoạn dịch cúm A bùng phát.

• Không tự ý sử dụng kháng sinh: Trong trường hợp trẻ bị cúm A, không nên tự ý sử dụng kháng sinh vì cúm A là bệnh do virus gây nên và không bị ảnh hưởng bởi kháng sinh.

• Tăng cường dinh dưỡng và hỗ trợ hệ miễn dịch: Đảm bảo cho trẻ có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C, D và các khoáng chất. Từ đó hỗ trợ hệ miễn dịch mạnh mẽ hơn đồng thời tăng cường đề kháng giúp trẻ chống lại các nguy cơ bệnh tật tốt hơn. 

Reishi Kids Protect Tăng đề kháng Linh chi hữu cơ - Hệ miễn dịch vững vàng cho bé

Những biện pháp phòng ngừa trên giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ em và giảm nguy cơ mắc cúm A. Nếu có triệu chứng bất thường hoặc nghi ngờ trẻ bị cúm, nên đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Như vậy dược sĩ cũng đã chia sẻ đến bố mẹ nguyên nhân khiến trẻ bị cúm a, dấu hiệu cũng như cách phòng ngừa căn bệnh này rồi. Quý độc giả và bố mẹ cần tư vấn thêm bất cứ thông tin gì, vui lòng gọi ngay số hotline 1900 636 985.